Niemalże w centralnym punkcie zabytkowego parku w Pokoju, znajduje się ciekawy i najbardziej wartościowy pod względem historycznym i kulturowym pomnik. Spośród innych tajemniczych obiektów, ten zachował się najlepiej. Pomnik z  1863 r. powstał na zlecenie księcia Witemberskiego Eugeniusza Erdmanna (właściciela Carlsruhe, czyli dzisiejszego Pokoju). Upamiętnia jego ojca Eugeniusz Wirtemberskiego, znanego generała jazdy konnej który służył w armii rosyjskiej.

Lew znajdujący się na postumencie miał symbolizować: męstwo, odwagę i pokój, jaki zapanował po trudnych czasach wojen napoleońskich w Europie. Tymi cechami miał się również charakteryzować Eugeniusz Witemberski- wielki mecenas kultury i sztuki ówczesnego Carlsruhe. Śpiący lew, został odlany w hucie w Gliwicach. Autorem rzeźby jest Teodor Kalide, którego "śpiące lwy" zachowały się jeszcze w Legnicy, Bytomiu oraz Berlinie.

Nim wybudowano kościół w Zawiści, we wsi była drewniana dzwonnica. Znajdowała się ona w miejscu dzisiejszej ulicy Odrodzenia Polski 21. Kościół w Zawiści został zbudowany przez ks. Wilhelma Schamperę w roku 1927. Konsekracji dokonał  sufragan wrocławski, ks. bp Wojciech 30 listopada 1927 roku. Patronem kościoła jest św. Józef Robotnik. Kościół w stylu neobarokowym zaprojektował architekt Hanns Schlicht z Wrocławia. Koszt budowy wyniósł 62 tysiące RM (marek niemieckich). Kościół miał początkowo trzy dzwony, obecnie ma tylko jeden, ponieważ dwa z nich zostały w czasie wojny zabrane na cele wojenne. Chrzcielnicę, figurę Zmartwychwstałego oraz prawdopodobnie ołtarz, wykonał Zakład Artystyczno - Rzeźbiarski Masorz Franciszek z Rybnika. Figura Pana Jezusa Zmartwychwstałego była ukończona w lutym 1955 roku. Najstarsze księgi metrykalne dotyczące Zawiści są własnością parafii Fałkowice.

Odpust parafialny ku czci św. Józefa Robotnika obchodzony jest w Zawiści w ostatnią niedzielę kwietnia. Tydzień później w dekanacie obchodzony jest odpust w parafii Osowiec-Węgry, gdzie również znajduje się kościół pod tym samym wezwaniem, co w Zawiści.

Przy ulicy Piastowskiej w pobliżu murów obronnych i w połowie drogi pomiędzy kościołem Franciszkańskim i św. Piotra i Pawła znajduje się budynek dawnego młyna, który został zbudowany już w 1409 roku. Młyn należał do króla Czech i został przekazany radzie miejskiej pod przewodnictwem Wacława IV Luksemburskiego (1361-1419) urzędującego w Pradze. Jednym z warunków przekazania tego młyna było to, że miał on działać na potrzeby zamku, gdyż planowana była jego likwidacja. Ze środków z UE przyznanych na lata 2011-2013 obiekt został wyremontowany i znajduje się tutaj Izba Techniki Młynarskiej.

Huta Żelaza została założona przez króla pruskiego Fryderyka II w związku z kolonizacją i uprzemysłowieniem rejonu opolskiego. 1754 r. budowa wielkiego pieca oraz kolonii robotniczej. 1757 przekopanie kanału roboczego, tzw. „zachodniego", dla zaopatrzenia w wodę fryszerki w pobliskim Murowie. 1761 spalenie miejscowej huty i fryszerki przez wojska rosyjskie. 1802 budowa magazynu. 1806 kuźni. Po sekularyzacji dóbr klasztornych pod zarząd huty włączone 1811: fryszerka w Czarnowąsach i wielki piec w Brynicy (istniejący do pierwszej wojny światowej). Ponadto od końca w. XVIII do pół. w. XIX Zagwiździe skupiło pod swoim zarządem szereg innych hut: w Budkowicach, Tułach, Murowie, Bogacicy, Szumie, Szumiradzie i Karłowcu. 1839 wzniesienie hali odlewniczej z wieżą gichtową. Największy rozkwit huty w. XVIII; w 1. pół. w. XIX produkuje nadal intensywnie dla potrzeb wojska, jednakże znaczenie jej stopniowo maleje w związku z rozbudową przemysłu w zagłębiu górnośląskim. 1869 przechodzi na własność prywatną Kaspra Kampa, rodziny Hadamików i Jana Pyki, następnie wyłącznie rodziny Pyków. Po 1945 czynna jeszcze młotownia poruszana wodą. Usytuowana przy skrzyżowaniu dróg do Murowa, Kup, Starych Budkowic i Radomierowic, w oparciu o ujęcie wodne z rzeki Budkowiczanki, obejmujące dwa zbiorniki retencyjne oraz dwa równoległe kanały robocze. W sąsiedztwie skrzyżowania usytuowany budynek odlewni z wieżą gichtowa. obok przy placu budynek magazynu, być może dawniej modelarni.